The Rutles - Fab4Cast afl. 145
En als voetnoot bij deze interessante aflevering vertel ik over het 'sneaky chord', dat Eric Idle leerde van George Harrison. Je hoort mij vanaf 1u 13 minuten, maar nog beter: beluister de hele aflevering.
Beluister de aflevering op Mixcloud
Van George Harisson leerde Eric Idle dat een van de akkoorden die hij gebruikte in het couplet van ‘Always look on the bright side’ het ‘sneaky chord’ heette, volgens The Beatles. Het sneaky chord waar Eric het over heeft, is het verminderd septime-akkoord, in het Engels ‘diminished chord’. Je hoort het akkoord bij het woordje ‘bad’, ‘make you swear’ en ‘gristle’ [fragment]
Op een gitaar zijn de akkoorden niet moeilijk om te spelen. Voor pianisten is het vaak even studeren. Het is een stapeling van drie kleine tertsen en heeft een heel specifieke klank, zeker als je de akkoorden ‘geïsoleerd’ speelt. [voorbeeld]
Het is geen wonder dat The Beatles het sneaky chord ‘very useful’ noemden. Nederlandse arrangeurs uit de jaren ‘50 en ‘60 noemden het akkoord Haarlemmer olie. Dat is vies drankje dat volgens de uitvinder overal tegen hielp.
Als je weet hoe je dit akkoord in een compositie gebruiken kunt, kun je er letterlijk alle kanten op. Je kunt makkelijk moduleren, zodat je van de ene naar de andere toonsoort toe kan, maar je kunt de muziek er ook interessanter mee laten klinken. Het akkoord heeft een bepaalde spanning in de klank. Filmmuziekcomponisten van alle tijden gebruiken het akkoord om een scène spanning mee te geven. [fragment]
Als je twee tonen uit het akkoord speelt, bijvoorbeeld een c en een f#,, hoor je een overmatige kwart, ook wel de Diabolus in Musica genoemd, of Tritonus. In muziek van voor 1600 werd de klank vermeden, omdat hij zo dissonant is. Maar nu hoor je deze klank zelfs in elke aflevering van Peppa Big.
Ook wordt het akkoord in jazz- en musicalmuziek veel gebruikt. Hier is het het tweede akkoord dat de strijkers spelen, bij ‘On a hill’. [fragment].
De liedjesschrijvende Beatles gingen in de loop van de tijd ‘interessantere’ akkoorden gebruiken voor hun composities. De eerste nummers zijn overzichtelijk van harmonie en structuur. Maar al schrijvende ontdekten ze in onwaarschijnlijk snel tempo dat er veel mogelijkheden zijn om de harmonieën van een liedje meer ‘aan te kleden’. Je hoort het sneaky chord o.a. in 'PS I Love You', 'It won’t be long', 'You Won’t See Me', 'I want to tell you', 'Blue Jay Way', 'Because' en 'The End'. Het duidelijkste voorbeeld is te horen in het liedje 'Michelle', bij ‘go together well’. [fragment]
George was ook gek op het het sneaky chord en verwerkte het o.a. in 'My Sweet Lord'. Je hoort het akkoord als de gitaar twee-stemmig klinkt. [fragment]
McCartney gebruikte het akkoord nog in ‘Pipes of Peace’, ‘Suicide’ en ‘You Gave Me The Answer’, bij het woordje ‘and’ in ‘I love you and you seemed to like me’.
Zowel het sneaky chord als de Haarlemmer Olie worden nog steeds gebruikt.
Reacties
Een reactie posten